Dünya artık koronavirüs salgınını neredeyse büsbütün unutmuşken uyguladığı sıkı ‘0 vaka’ stratejisi yüzünden en büyük kenti Şangay’ı ve başşehri Pekin’i kapatan Çin bir sefer daha tuhaf bir yasakla gündemde.
Çin’in en büyük kentindeki kısıtlamalar, halkın günlük ömründe iki ay süren acımasız yasakların akabinde nihayet pazartesi günü hafifletildi. Bu gevşeme ise kentin 25 milyon beşerinin yaşadığı düşük riskli bölgeler için geçerli.
HUZURSUZLUK HAD SAFHADA
Uygulanan sert karantinalar keskin bir finansal yavaşlamaya ve sivil huzursuzluk patlamalarına neden oldu.
Tam bu yasaklar ve karantinalar ortadan kalkarken Çin medya kuruluşlarının Şanghay’ın aylarca süren Covid yasaklarından ‘tecrit’ ya da ‘karantina’ olarak bahsetmesi yasaklandı.
Aylardır uygulanan kapanma nihayet sona erdi
Mahallî yetkililer tarafından yayınlanan ve basına sızdırılan bir notta gazetecilerin kısıtlamalara ‘statik idare şekli baskı ve askıya alma’ olarak atıfta bulunmasında ısrar edildiği görüldü.
İkaz yazısında şu tabirler kullanıldı:
“Kilitlemeyi sona erdirme sözünü kullanmayın. Wuhan’dan farklı olarak, Şanghay hiçbir vakit bir karantina ilan etmedi, bu nedenle “tecritin sona erdirilmesi” kelam konusu değil. Şanghay’ın tüm bölgeleri statik idare şekli bastırma ve askıya alma süreçlerinden geçti, lakin kentin temel fonksiyonları bu devir boyunca işlemeye devam etti.”
ABD merkezli China Digital Times blogunda yayınlanan talimat şöyle devam etti:
“İlgili tedbirlerin süreksiz, şartlı ve hudutlu olduğunu vurgulayın.”
Şangay’da hayat artık olağana döndü… Lakin herkes hâlâ maskeli
İDARE DURUMDAN MEMNUN…
Şanghay Komünist Partisi lideri ve Xi Jinping müttefiki Li Qiang, kentin ‘aşırı şartlar altında testi geçtiğini ve kuvvetli vazifesi tamamladığını’ söyledi.
Arka arda yedi gün boyunca toplulukta Covid olayı görülmeyen ilçelerde kütüphaneler, müzeler, tiyatrolar ve spor salonları, sayılarda katı sınırlamalarla olsa da yine açıldı.
Mağazalar da ayrıyeten dörtte üç kapasiteyle tekrar açılabildi.
Çin’in tartışmalı Sıfır Covid stratejisi arayışı, insan hakları ihlalleri ve kitlesel bir ekonomik yavaşlama ile ilişkilendirildi.
Ender görülen sivil düzensizliğin parlama noktaları ortasında sokak protestoları, yol bariyerlerinin kırılması ve tehlikeli unsur giyen Covid muhafaza görevlileriyle arbedeler yer aldı.
GENÇLER ‘İNTİKAM’ ALIYOR
Kent, iki aylık karantinanın akabinde özgürlüklerle dolup taşıyor, lakin memnunluk, kısıtlamaların geri dönebileceği kaygısıyla noktalanıyor.
Çarşamba günü karantinadaki insanların birçok sonunda özgürdü.
“Başlangıçtaki kilitlenme üzere, kilit açma da ansızın geldi” diyor Daphne. “Herkeste bir kendinden geçme ve inanmama duygusu var ve birçok topluluk havai fişek atarak bunu kutladı”
Halk nihayet rahat bir nefes aldı fakat herkes yeni kapanmalardan korkmaya devam ediyor
Hepsinin altında yatan şey, her an aksine dönebileceği telaşıydı. Yetkililer, tekrar açılmanın kaideli olduğu konusunda uyardılar ve bir gün içinde mahallede olumlu bir olayın yayılmasından sonra birtakım sokakların tekrar çitle çevrildiği bildirildi.
Şangaylı gençler “Bu öngörülemezlik herkesin hayattan zevk almasını engellemedi ve bu kıyamet zihniyeti nedeniyle her gün son gün üzere geliyor” diyor.
Öte yandan Şanghay’da beşerler, ne kadar uzun sürerse sürsün, yeni buldukları özgürlükten keyif aldılar. Kimileri, en sevdikleri yemek yerleri ve lüks perakendeciler için “intikam harcamaları” olarak isimlendirilen şeye yöneldi. Hongqiao tren istasyonu, ani tecrit nedeniyle kentte mahsur kaldıktan sonra oradan ayrılmaya istekli beşerlerle doluydu.
Öbürleri, yalnızca dışarıda olmanın kolay zevkinin tadını çıkararak ortalıkta dolandılar.
İki yıldan fazladır çok büyük baskıların altında yaşayan Çin gençliği adeta intikam alıyor
“BUNU BİZDEN OBURU ANLAMAZ”
Kafe sahibi Chen Ribin, “Kesinlikle kimi telaşlarım var, işler denetiminiz dışında… Bunu yalnızca bir pandemi ile anlayamazsınız” dedi.
Yalnızca bir hafta evvel Guizhou eyaletinden Şanghay’a taşınan 34 yaşındaki Wang Xiaowei “Karantinanın kaldırılmasıyla kendimi çok keyifli hissediyorum. Bugün Çin Yeni Yılı sırasında nasıl hissediyorsam o denli hissediyorum. Bu çeşit bir ruh hali ve neşe” dedi.
18 yaşındaki Liu Ruilin “Binamın güvenlik görevlisinin salı gecesi beni ve başkalarını dışarı çıkaracağından emin değildim. Karantina tam olarak gece yarısı sona erdi” dedi ve ekledi:
“Şehrin tarihi ırmak kenarındaki semtinde eğlenmek için Bund’a gidelim dedik. Burada çok fazla insan olmayacağını düşündük, fakat geldikten sonra birçok insanın burada olduğuna şaşırdık. Hayli güzel hissediyorum, epeyce heyecanlıyım.”