Tatil için Akdeniz’deyiz… Birtakım aksilikler, üstüne de hastalanmam tatili yarıda kesmemize sebep oluyor. Bazen işler planladığınız üzere gitmiyor. Son yıllarımın daimi yol arkadaşı Sıkıntım Yaşar’ın ailesinin yaşadığı Manisa Salihli’ye geçmeye karar veriyoruz. Uzun sürecek çeşidimizin ortasında o ailesini görebilecek, ben de güzelleşeceğim; sonra yola devam. Çilem’in köyü, Manisa’nın Salihli ilçesinin Emirhacılı Mahallesi… Sıcak bir yaz günü köye varıp arkadaşımın annesinin kurduğu sofrada buluyoruz kendimizi.
Salihli Artemis’i
Anadolu’da misafirlik…
Annesi de tam anne; traktör kullanan, köydeki bayanların ehliyet alabilmesi için önayak olmuş, bir vakitler faal olarak siyasetin içinde yer almış bir ‘hükümet kadın’. Ben hastalıktan ölüyorum. İki lokma yiyip başımı koyduğum yerde uyuyorum lakin Zahmetim beni gezdirmek için canla başla uğraşıyor. Zira Anadolu’da konuk olmak düzgün ağırlanmayı gerektirir. Çilem’in babasına ilişkin, camları kapanmayan, kapılarını kilitleme gereği bile duymadığımız arabayla Salihli’nin tozunu dumanına katıyoruz.
İlk durağımız Adala Kanyonu oluyor. Tam 12 bin yıl evvel yanardağların patlaması sonucu oluştuğu düşünülüyor. Girişinde bir tesis var. Tarihteki ismi Hermos fakat günümüzde Adala Kanyonu olarak biliniyor. Tesisten çıkıp suyun kaynağına gerçek yürümeye başlıyoruz. Gayem kanyonun formunu görebilmek. Bir oldukça yürümemize karşın şelaleye daha çok yol var. Hasta vücudum çok güçlü değil. Sonuna kadar gidemiyoruz. Son yıllarda bilhassa yürüyüş kümeleri sıkça ziyaret ediyor ve kamp yapıyorlarmış. Benim bu kanyonu keşfetmem diğer bahara kalıyor…
Kral Yolu’nun başı
Kanyona yetecek gücüm yok lakin buradan çıkıp Salihli’ye 9 kilometre uzaklıktaki Sardes Antik Kenti’nde alıyoruz soluğu. Antik kent girişinde Müze Kart alabiliyorsunuz. Elle yazılan bir kart veriyorlar. Fotoğrafınızı basamıyorlar. Daha sonra öteki bir antik kent girişinde fotoğrafınızı işletebiliyorsunuz.
Gezginimiz Bahar Gündoğdu Sardes Antik Kenti’nde.
Sardes, Lidya uygarlığının başkentiymiş. Büsbütün Lidya uygarlığıyla direkt kontaklı tek kent olarak biliniyor. Günümüze kadar bu kadar sağlam gelebilmesi mucize üzere. Sardes Antik Kenti, tarihi Kral Yolu’nun başlangıcı kabul ediliyor. İnsan bu görkemli yapının içindeki tarihi alanda dolanırken bir vakitler burada birinci paranın basılmasını, insanların yeni tertibe geçtiklerinin ve dünyanın gidişatını bu kadar değiştirdiklerinin farkında olup olmadıklarını sorguluyor. ‘Para basılmasaydı nasıl olurdu acaba’ diye düşünüyor. Antik kentin girişinde birinci basılan paraların replikalarını satan bir hediyelikçi var. Hatıra olarak satın alabilirsiniz. Sardes Antik Kenti’ne 5 kilometre uzaklıktaki Bintepe Tümülüsleri’ni ve 85 tane mezar bulunan Lidya Kraliyet Mezarlığı’nı da listenize eklemeyi unutmayın. Ben öteki bir vakte bırakıyorum ve bir sonraki durağımız Salihli Artemis Tapınağı’na geçiyorum.
Efes’teki ünlü tapınakla karıştırılmaması için bilhassa Salihli Artemis’i demekte yarar var. İçinde hamamlar ve spor kompleksleri mevcutmuş bir vakitler. Helenistik devirde inşasına başlanan tapınağın büyük ihtimalle eski bir Kibele kültü kutsal alanında olduğu düşünülüyor. Anadolu topraklarında nerede bir Kibele varsa ben onu bulurum zati. Yeniden karşıma çıkmasına şaşırmıyorum. Görkemli sütunlarının ortasında dolaşırken eski çağlara ışınlanıyoruz güya.
Kaplıcalarda yer yok
Sıcak havada hasta hasta dolaşılan antik kentler sonrası bir dere kenarına konseyi, yeşillikler içindeki Kurşunlu Kaplıcaları’nın bahçesinde oturmak ilaç üzere geliyor. Öteki vakit olsa asla kaçırmayacağım sıcak su keyfini bir diğer bahara bırakıyoruz. Malum bayram yoğunluğu, içerisi çok kalabalık…
Kurban Bayramı’nda her gece kurulan düğünde orkestra tutuluyor (yukarıda) ve köyün bayanları süslenip gerçek düğün üzere doyasıya oynuyor.
Köy konutunun geniş avlusunda oturmuş sohbet ederken bir bayan, motoruyla avluya giriveriyor. Köy zati Çağan Irmak’ın Ege kokan sinemalarından fırlamış üzere. Her bayram yaptıkları kısır düğün cümbüşü için para toplamaya gelmiş. 5-10 lira üzere küçük bağışlarla toplanan parayla müzisyen getirip, çerezler alıp köy meydanında düğün yapıyorlarmış. Köyün yaşça ileri iki bayanı ‘sözde’ gelin-damat oluyormuş. Çok da popülermiş halbuki. Akşam olup hava kararmaya başlayınca müzik sesleri gelmeye başlıyor meydandan. Gelin ve damat olan bayanlar düğün alanına, yanına sepet takılmış motorla geliyor. Çalgıcılar çalıyor, biz oynuyoruz. Aslında ortada ne gerçek bir gelin var ne de damat! Düğünleri pek sevmeyen ben, en son ne vakit bu kadar oynadığımı hatırlamıyorum.
Sonuç olarak biz planlar yaparken hayat da kendi planlarını yapıyor… Hazır bayram tatili yaklaşırken yolunuz Manisa taraflarından geçecekse Emirhacılı’ya uğrayın ve bayramın her günü kurulan; her gelene kapıların açık olduğu; gelinsiz, damatsız, davetiyesiz düğüne katılıp doyasıya eğlenin…
