Nisan ayında ikinci kere seçilen Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, pazar günü 577 sandalyeli Ulusal Meclis’in yeni üyelerini belirlemek için yapılan ve yaklaşık 26 milyon seçmenin oy vermemeyi tercih ettiği seçimlerin ikinci çeşidinde önemli bir darbe aldı. Macron’u destekleyen merkezdeki partilerden oluşan “Birlikte” ittifakı mutlak çoğunluk için gerekli 289 sandalyeye ulaşamadı. Fransa İçişleri Bakanlığı datalarına nazaran “Birlikte” 245, sol ve çevreci partilerden oluşan Toplumsal ve Ekolojik Yeni Halk Birliği (NUPES) 131, Marine Le Pen liderliğindeki çok sağ ise 89 milletvekili çıkardı. Parlamentodaki dağılım Macron’un elini kolunu bağlayan bir yapıya sahip. Bu da Fransa’nın önümüzdeki periyot yönetilememe riskiyle karşı karşıya kalmasına neden olabilir.
NEDEN KAYBETTİ
Macron misyona geldiğinden bu yana halkı ikna etmekte zorlandı. Açıkçası telaşları gidermeyi de ana hedef olarak belirlemedi ve iç siyasetten çok dış siyasete odaklanan bir profil çizdi. Seçmenleri çantada keklik olarak gören Macron’un hali karşısında biriken reaksiyon sandıkta patladı. Le Pen’i geride bırakarak Cumhurbaşkanı seçilmesinde tesirli olan oylar bu kere asıl sahiplerine verilince de mevcut tablo oluştu. Yeni seçilmiş Cumhurbaşkanı’nın seçmen tarafından cezalandırılıp parlamento seçimlerinde mutlak çoğunluğu kaybetmesi Fransa’da örneğine pek rastlanan bir durum değil.
MECLİSİ FESHEDER Mİ
Mevcut tabloda, Macron’un artık yeni ittifaklar oluşturmadan ve taviz vermeden programını uygulaması çok sıkıntı. Fransa Cumhurbaşkanı, “Birlikte” ittifakına takviye için merkez sağdaki Cumhuriyetçilerin kapısını çalabilir lakin bu partiden gelen birinci sinyaller hiç de olumlu değil. Seçimlerin asıl kazananı olan çok sağın tarihi yükselişi de bu siyasi eğilimle çabayı öncelik olarak belirleyen Macron için tam bir hezimet manasına geliyor. Sistemin büsbütün felç olma riski yeterlice artarken Macron’un yetkisini kullanarak Ulusal Meclis’i feshetmesi de gündeme gelebilir.
KABİNEYİ DE VURDU
Seçim sonuçları kabineyi de vurdu. Seçimlerde Başbakan Elisabeth Borne ve 14 bakan aday olmuştu. Sıhhat Bakanı Brigitte Bourguignon, Ekolojik Geçiş ve Bölgesel Ahenk Bakanı Amelie de Montchalin ve Deniz İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Justine Benin milletvekili seçilemedi. Bu bakanların istifa etmeleri gerekecek.
BASIN TOPA TUTTU
Fransız basını ise sonuçlar nedeniyle Macron’u topa tuttu. Merkez sol çizgideki Liberation gazetesi “Tokat” manşeti atarken, çok sağın yarattığı şoka, sol bloğun yükselişine ve Macron yandaşlarının düşüşüne vurgu yaptı.
8 VEKİLİ VARDI 89 VEKİL ÇIKARDI
Fransa’da parlamento seçimlerinin en başarılısı, elbet Marine Le Pen liderliğindeki Ulusal Birlik (RN) partisi oldu. Bir evvelki seçimlerde meclise yalnızca 8 milletvekili gönderebilen RN, bu seçimlerde vekil sayısını 89’a yükseltti. Hatta o denli ki, ittifaksız en çok vekil sahibi olan tek parti oldu. Çok sağın yükselen yıldızı Marine Le Pen, nisan ayındaki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Emmanuel Macron ile birlikte ikinci tipe kalsa da seçimi kaybetmişti. Fakat bir evvelki cumhurbaşkanlığı seçiminden çok daha uygun bir sonuç elde etmişti.
Bunda Le Pen’in merkez sağın oylarına da talip olması ve çok sağ çizgisini yumuşatarak bozulan iktisat ile artan enflasyona odaklanması tesirli olmuştu. Hakikaten istikrarlı bir biçimde muvaffakiyet çizgisini yükselten Le Pen, parlamento seçim sonuçlarının beklentilerinin de üstünde olduğunu belirterek, “En çılgın hayalimiz bile 60 milletvekilimizin olmasıydı. Vatandaşlarımızın göç, güvensizlik ve İslamcılığa karşı seferberliği bize hoş bir sürpriz oldu” dedi. Le Pen, seçim sonrası yaptığı açıklamada, “Ulusal meclis artık daha ulusal oldu” tabirlerini kullanmıştı.
