Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü (FAO), yüksek besin ve ziraî girdi fiyatlarının besin güvenliği açısından tasa oluşturduğuna işaret etti.
FAO’dan yapılan açıklamada, Örgütün son “Gıda Görünümü Raporu”nun detaylarına yer verildi.
Rapora nazaran, global besin ithalat faturası bu yıl 1,8 trilyon dolarla yeni bir rekora ulaşma yolunda ilerliyor. Kelam konusu artışın büyük kısmını yüksek fiyatlar ve nakliye maliyetleri oluşturuyor.
Birçok kırılgan ülkenin daha fazla para ödeyip daha az besin alacağı, global besin ithalat faturasının geçen yıla kıyasla 51 milyar dolar fazla olacağı kestirim ediliyor.
Bunların “gıda güvenliği açısından kaygı verici” işaretler olduğu bedellendirilen raporda, ithalatçıların artan memleketler arası maliyetleri finanse etmekte zorlanacakları ve daha yüksek fiyatlara karşı dayanıklılıklarının sona ereceği öngörülüyor.
FAO, besin ithalatına en çok bağımlı olan düşük gelirli ülkelere besin güvenliğini korumak ve ödeme istikrarı takviyesi sağlamak için “Gıda İthalatı Finansman Kolaylığı”nı öneriyor.
BİTKİSEL YAĞ TÜKETİMİ, ÜRETİMİ GERİDE BIRAKACAK
Raporda, global bitkisel yağ tüketiminin, üretimi geride bırakacağı iddia ediliyor.
2022’de kestirim edilenden daha yüksek ithalat faturalarına erişilmesinde hayvansal ve bitkisel yağların rol oynayabileceği bedellendiriliyor.
Dünya ana tahıl üretiminin 4 yıl içinde birinci sefer 2022’de düşmesi beklenirken, global kullanımın da 20 yıldır birinci sefer düşüşe geçtiği gözlemleniyor.
Toplam kullanımdaki düşüşün buğday, kaba tahıllar ve pirincin yem olarak daha az kullanılmasından kaynaklanacağı öngörülüyor.
Dünya buğday stoklarının Çin, Rusya ve Ukrayna’daki stoklarda beklenen artışlarla yıl içinde yükseleceği varsayım ediliyor.
ŞEKER ÜRETİMİNDE YÜKSELİŞ BEKLENTİSİ
Arjantin, Avrupa Birliği (AB) ve ABD’de et üretiminin düşmesi beklenirken, global üretimin Çin’deki domuz eti üretiminde öngörülen yüzde 8’lik artışla yüzde 1,4 yükseleceği kestirim ediliyor.
Dünya süt üretiminin, süt sürüsü sayılarının düşmesi ve birkaç büyük üretim bölgesinde daha düşük kar marjları kısıtlanması nedeniyle evvelki yıllara nazaran daha yavaş artması beklenirken, süt ticaretinin ise 2021’in gerisinde kalması bekleniyor.
Dünya şeker üretiminin ise 3 yıllık düşüşün akabinde yükseleceği öngörülüyor.
Küresel su eserleri yetiştiriciliği üretiminin yüzde 2,9, olta balıkçılığı üretiminin yüzde 0,2 artacağı kestirim ediliyor. Balıkçılık ve su eserleri yetiştiriciliği eserlerinden elde edilen toplam ihracat gelirlerinin yüzde 2,8 yükselmesi bekleniyor.
“FAO BESİN PİYASALARINDA DARALMAYA İŞARET EDİYOR”
Yılda 2 defa yayınlanan Besin Görünümü Raporu’nda FAO’nun tahıllar, yağlı eserler, şeker, et ve süt eserleri ve balıklar üzere esas besin hususları için piyasa arz ve talep eğilimlerine ait incelemeleri de bulunuyor.
Raporda, yakıt ve gübre üzere ziraî girdiler için artan fiyatların rolünü ve Ukrayna’daki savaşın global besin emtia piyasaları için yarattığı riskleri inceleyen iki özel kısım de yer alıyor.
Açıklamada görüşlerine yer verilen FAO ekonomisti Upali Galketi Aratchilage, “Artan girdi fiyatları, hava durumuyla ilgili telaşlar ve Ukrayna’daki savaştan kaynaklı artan piyasa belirsizlikleri göz önüne alındığında, FAO’nun son kestirimleri, besin piyasalarında mümkün bir daralmaya ve besin ithalat faturalarının yeni bir rekor düzeye ulaştığına işaret ediyor” değerlendirmesinde bulundu.
