ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, New York’taki 77. BM Genel Konseyi marjında Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ile bir ortaya geldi. 90 dakika süren görüşmenin ana unsurları Tayvan krizi ve Ukrayna oldu.
Kritik görüşmeye dair ABD Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya nazaran Blinken, bilhassa tansiyon vakitlerinde irtibat kanallarını açık tutmanın kıymetine dikkat çekti. Blinken ayrıyeten, ABD’nin uzun müddettir devam eden tek Çin siyasetiyle dengeli olarak “Tayvan Boğazı’nda barış ve istikrarı müdafaaya kararlı olduğunu” vurguladı.
ABD’nin Rusya’nın Ukrayna’ya karşı savaşını kınadığını yineleyen Blinken, Çin’in Moskova idaresinin hükümran bir devleti işgaline takviye sağlaması halinde bunun sonuçları olacağı konusunda ikazda bulundu. Blinken, ABD’nin çıkarlarının kesiştiği noktalarda Çin ile iş birliğine de açık olduğunu lisana getirdi.
ÇİN: “ÇİN-ABD İLGİLERİ KRİTİK BİR NOKTADA. TAYVAN SORUNU ÇİN’İN İÇ MESELESİDİR”
Çin Dışişleri Bakanı Wang görüşmede ABD’li mevkidaşı Blinken’e, “Tayvan sorunu Çin’in iç sorunudur ve ABD’nin bunu çözmek için hangi formülün kullanılacağına müdahale etme hakkı yoktur. Tayvan’ın bağımsızlığına açıkça karşı çıkmalı ve engellemeliyiz” dedi. Wang, “Çin-ABD bağları kritik bir noktada. Dünyadan, tarihten ve iki halktan sorumlu bir tavır içinde olan iki tarafın, ikili bağlantıların daha fazla bozulmasını engelleme, durumu yine istikrara kavuşturma noktasında hakikat yaklaşımı benimsemesi ve bunun için çalışması zorunludur” tabirlerini kullandı. Wang, “Tayvan sorunu Çin’in temel çıkarlarının merkezinde yer alıyor. Ulusal egemenliği ve toprak bütünlüğünü korumak bizim misyonumuzdur ve bu bahiste muhakkak hiçbir belirsizlik yoktur” dedi.
Çin Dışişleri Bakanlığından da görüşmeye dair yapılan açıklamada, Washington’un Tayvan hakkında “çok yanlış, tehlikeli sinyaller” gönderdiği, Tayvan’ın bağımsızlık faaliyeti ne kadar yaygın olursa barışçıl bir tahlil olma ihtimalinin o kadar düşük olacağı söz edildi.
TAYVAN KRİZİ
ABD Temsilciler Meclisi Lideri Nancy Pelosi’nin Ağustos ayında Tayvan’ı ziyaret etmesinin akabinde Çin’in Tayvan etrafında gerçekleştirdiği geniş çaplı askeri tatbikatlar ve ABD Lideri Joe Biden’ın adayı savunma kelamı vermesinin akabinde Tayvan üzerindeki tansiyon giderek tırmanmıştı.
Beyaz Saray, Tayvan siyasetinin değişmediğini vurgularken, Çin idaresi Biden’ın açıklamalarının “bağımsız bir Tayvan isteyenlere yanlış sinyal verdiğini” tabir etmişti.
Çin Devlet Lideri Xi Jinping, Temmuz ayında Biden ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde Tayvan hakkında “ateşle oynayanlar ateşle yok olacak” tabirleriyle ikazda bulunmuştu.