Kornea (gözün en ön kısmındaki saydam tabaka) göze gelen ışınları kırar. Gözün net görebilmesi için, bu kırılan ışınların gözün art tarafındaki ağ katmanda yani retinada odaklanması gerekir.
Göz, ışınları retinada odaklayabilirse gözün kırma işlevi olağan seyrinde gerçekleşir. Işınlar retinada odaklanmaz ve bulanık bir imaj oluşursa kırma kusuru meydana gelir.
Astigmatizma gözümüzün en öndeki şeffaf katmanının (kornea) doğuştan hal bozukluğudur. Astigmatlar hem uzağı, hem yakını bulanık görür, objeleri net ve düzgün göremezler.
ASTİGMAT BELİRTİLERİ NELERDİR?
Astigmatta yaygın görülen belirtiler şunları içerir:
-Tüm aralarda bulanık yahut bozuk görme
-Baş ağrısı
-Gözlerde çok kayma
-Gözün uzun müddet odaklanmasını gerektiren aktivitelerde göz yorgunluğu(Çıktı yahut ekran üzerinden uzun müddet okuma yapma gibi)
-Geceleri sürüş zorluğu
-Ciddi hadiselerde çift görme
-Bu belirtilere sahip olan kşilerin kesinlikle bir göz testi yaptırmasında yarar vardır.
ASTİGMAT NEDEN OLUR?
Gözün kornea yahut lens katmanındaki eğimden kaynaklanır. En sıklıkla gözün en dışındaki kornea katmanının ki bu katman bir kubbe üzeredir eliptik olması nedeniyle astigmatizma oluşur. Farklı akslarda farklı göz problemleri geliştirir.
Erken yaşta gözlükle tedavi edilirse çocukların yahut gençlerin gözlüğe adaptasyonu kolay olur fakat geç yaşta bilhassa genç erişkinken ya da ileri yaşta birinci kere takılan gözlükler nedeniyle birinci başta zorlanabilirler. Astigmatlı gözlüklerin odaklanma süreçlerinin daha dikkatli yapılması gerekir.
ASTİGMAT TİPLERİ NELERDİR?
Astigmat beğenilen etkilenen yapıya nazaran iki kümeye ayrılır. Kornea yüzeyindeki olağandışı kavislenme nedeniyle oluşursa korneal astigmat, göz merceğindeki sorun nedeniyle oluşursa lentiküler astigmat olarak isimlendirilir. Lentiküler astigmatı olan hastaların birçoklarında kornea hali olağandır.
Astigmat, eşlik eden başka kırılma kusurlarına nazaran de kategorize edilebilir.
Span→ Miyopik astigmat, astigmat ve uzağı net görememe sorunu olan miyopinin birlikte görüldüğü göz kusurudur. İmaj retinanın önünde odaklandığında meydana gelir.
Hipermetrop astigmat ise yakının net görülemediği hipermetropi göz kusurunun astigmat ile birlikte görülmesiyle ortaya çıkar. Manzara retinanın gerisinde odaklandığında görülür.
ASTİGMAT NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Hafif olgularda tedaviye ihtiyaç olmayabilir. Astigmat daha şiddetli ise tedavide gözlük, kontakt lens ve bazen lazer ameliyatı önerilir.
Gözlük: Astigmat olan bireylere görüşü düzeltmek için öncelikle gözlük verilir. Tedavide kullanılan gözlük, özel bir silindirik lens içerir. Bu, merceğin muhakkak kısımlarında ek güç sağlar. Genel olarak, her aradan net görüş sağlamak için tek görüşlü bir lens önerilir. Bununla birlikte, 40 yaş üstü presbiyopiye sahip olan hastalar için çift odaklı yahut kademeli ek lens gerekebilir.
Kontakt lens: Kimi bireyler gözlükten fazla kontakt lenslerle daha güzel bir görüş elde eder. Kontakt lensler daha net bir görüş ve daha geniş bir görüş alanı sağlayabilir. Fakat direkt gözlere temas etmeleri nedeniyle göz sıhhatini korumak için tertipli paklık ve bakım gerektirir. Standart yumuşak kontakt lensler astigmatın düzeltilmesinde tesirli olmayabilir. Özel yumuşak torik kontakt lensler ise birçok astigmat cinsini düzeltebilir. Sert gaz geçirgen kontakt lensler korneada iken olağan hallerini korudukları için, korneanın sistemsiz formunu telafi edebilir ve astigmat olan beşerler için görüşü güzelleştirebilir.
Ortokeratoloji: Ortokeratoloji (ortho-k), korneayı yine şekillendirmek için bir dizi sert kontakt lens kullanımını içerir. Hasta, çoğunlukla geceleri olmak üzere her gün makul bir müddet boyunca bu kontakt lensleri takar. Orta derecede astigmatı olan şahıslar, bu tedavi ile günlük aktivitelerin birçoklarında, süreksiz mühletlerle lenssiz bir halde net görüş elde edebilir. Ortokeratoloji vizyonu kalıcı olarak güzelleştirmez. Hastalar bu sert lensleri takmayı bırakırlarsa, görüşleri eski durumuna geri dönebilir.
Lazer ameliyatı: Astigmat, korneanın LASIK (lazer in situ keratomileusis) yahut PRK (photorefraktif keratektomi) ismi verilen yollar kullanılarak yine şekillendirilmesi ile de düzeltilebilir. Her iki sistem de korneanın katmanlarından doku uzaklaştırılması yoluyla göz kusurunun tedavi edilmesini sağlar. PRK, korneanın ince olduğu ve bu nedenle LASIK uygulanamayan hastalarda tercih edilen daha karmaşık bir yoldur.