Rusya ya yönelik yaptırımların akabinde global enflasyon rekor düzeylere ulaştı IMF nin Uluslararası Para Fonu Bostancı Escort Dünya Ekonomik Görünümü raporunda Ukrayna Savaşı ve enflasyonun tesirlerinin denetim altına alınmaması halinde dünyanın son 50 yılın en makûs ekonomik resesyonunun eşiğine gelebileceği belirtildi Hatta IMF nin Temmuz ayındaki kıymetlendirme Bostancı Escort Bayan raporunda Kasvetli ve belirsiz başlığı kullanıldı Yılın başında gelişmiş ekonomiler için yapılan enflasyon varsayımı yüzde 5 7 den yüzde 6 6 ya çıkarken gelişmekte olan ülkelerdeki öngörü yüzde 9 5 Escort Bostancı olarak revize edildi Kimi ülkelerde hiperenflasyon olarak tezahür eden bu durumun en büyük sonucunun artan besin ve güç fiyatlarının tetiklediği toplumsal huzursuzluk olacağı belirtiliyor
ENERJİ KRİZİ ÇARPICI BOYUTA ULAŞTI
Ukrayna daki savaş nedeniyle Rusya nın Avrupa ya gaz akışını ansızın durdurması riski Avrupa yı daha evvel hiç olmadığı kadar büyük bir güç krizi ile baş başa bıraktı Rusya ya güç bağımlılığını azaltmak isteyen Avrupa daha fazla likit doğalgaz LNG sağlaması konusunda ABD ile muahedeye vardı Bu da Avrupa yı bu sefer ABD den LNG alımı tarafında bağımlılığa itti Bu sayede ABD Avrupa karşısında güç konut iktisat üstünlüğü elde etti
İKLİM KRİZİ GÖLGEDE KALDI
Avrupa da güç krizinin neden olduğu alternatif güç kaynakları arayışı ülkeleri iklim siyasetlerini askıya alıp nükleer güce geri dönmek zorunda bıraktı Yeşiller Partisi nin iktidar ortağı olduğu Almanya da Rusya dan ithal edilen doğalgazın bu kış muhtaçlıkları karşılayamayacağı belirtilerek bu yıl büsbütün sona erdirilmesi planlanan nükleer santrallerin tekrar canlandırılmasının seçenekler ortasında olduğunu duyuruldu Fransa dan da misal açıklamalar geldi Avrupa bu yıl rekor orman yangınları ve fırtınalarla çaba ederken iklim krizinin tesirleri ise çok daha çarpıcı hale geldi
GIDA GÜVENLİĞİ VE AÇLIK TEHDİDİ
Ukrayna ve Rusya dünya buğday muhtaçlığının yaklaşık yüzde 30 unu karşılarken savaş başladığından bu yana Rusya nın buğday ihracatına önemli bir halde kısıtlama geldi Rusya nın ele geçirdiği Ukrayna limanlarındaki tahıl yüklü gemiler de yakın vakte kadar yerinden hareket edemedi Hal bu türlü olunca besin tedarik zincirinde önemli aksaklıklar yaşandı Besin ve Tarım Örgütü FAO tahıl ihracat kısıtlamalarının dünya pazarında besin ve yem fiyatlarını yüzde 22 oranında artırabileceğini açıkladı BM Dünya Besin Programı ise rekor düzeylere ulaşan kuraklık nedeniyle Afrika Boynuzu nda açlığın 22 milyon kişiyi tehdit ettiğini açıklarken besin tedarik zincirinde meydana gelen aksaklık ile global açlık riski rekor düzeylere çıktı
YENİ MİLLETLERARASI GÖÇ DALGASI
Ülkelerindeki siyasi ve ekonomik istikrarsızlık sonucu hali hazırda milyonlarca kişi ülkelerini terk ederken Rusya nın Ukrayna yı işgaliyle birlikte yeni bir göç dalgası patlak verdi Avrupa hudut ajansı Frontex e nazaran Rusya nın Ukrayna işgalinin başladığı Şubat ayından bu yana 7 7 milyon Ukrayna vatandaşı Avrupa Birliği ülkelerine gitti BM Mülteciler Yüksek Komiserliği ne UNCHR nazaran de 7 milyondan fazla kişi ülke içinde meskenlerinden oldu Bunun göç alan ülkelere siyasi ve ekonomik maaliyeti ise büyük bir soru işareti
SAVUNMA HARCAMALARI ARTTI
Stockholm Milletlerarası Barış Enstitüsü nün SIPRI raporuna nazaran pandemi şartları hakim olmasına karşın global askeri harcamalar 2021 yılında rekor kırarak 2 1 trilyon dolara ulaştı En fazla askeri harcama yapan ülkeler ise sırasıyla ABD Çin Hindistan İngiltere ve Rusya oldu Lakin mevcut tabloda Rusya nın Ukrayna yı işgali ve başta ABD ile Avruoa ülkelerinden Ukrayna ya verilen askeri takviyelerle birlikte bu rekorun bu yıl kendini yenileyeceği varsayım ediliyor
NATO YİNE SAHNEYE ÇIKTI
İkinci Dünya Savaşı nın akabinde Sovyet Rusya ya karşı bir savunma paktı olarak kurulan 1949 tarihli NATO Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü tekrar işlerlik kazanarak canlandı Soğuk Savaş sonrası periyotta işlevi vakit zaman sorgulanan örgüt Rusya nın Ukrayna yı işgali sonrası mevcudiyetini sağlamlaştırdı Yıllardır tarafsızlık siyaseti yürüten İsveç ve Finlandiya NATO ya üye olmak için kısa müddet evvel müracaatta bulundu Müstakbel yeni üyeleri ile birlikte genişleme yoluna giden NATO bir sefer daha Rusya ya karşı Batı savunmasının cephesi haline geldi
RUSYA’NIN ‘YENİLMEZLİK’ ALGISI SARSILDI
Uzun yıllardır Ukrayna sopasını Batı ya karşı bir koz olarak kullanan Rusya Ukrayna yı gerçek olarak işgal edince yenilmezlik algısını yerle bir etti Ukrayna ulusal uyumu ve Batı nın silah yardımları ile sıkı bir formda direnince savaş Rusya nın kestiriminden uzun sürdü Başta başşehir Kiev i de kuşatan Rus ordusu daha sonra taktik değiştirerek önceliği Ukrayna nın denize kıyısı olan güneyi ile Rus yanlısı ayrılıkçıların ağır yaşadığı Donbas ile Donetsk e verdi Rusya da Vladimir Putin iktidarının Ukrayna batağına saplandığı yorumları yapıldı Rusya nın silah ve asker üstünlüğünün Ukrayna nın bilhassa Batılı ülkelerden temin ettiği SİHA ve yeni kuşak silahlara karşı alanda çok da tesirli olmadığı anlaşıldı ABD bilgilerine nazaran savaşın birinci 6 ayında yaklaşık 80 bin Rus askeri savaşta hayatını kaybetti ya da yaralandı Bu sayı1979 80 yılları ortasında Sovyet Rusya nın Afganistan da 1 yılda kaybettiği asker sayısına karşılık geliyor
‘KURALSIZLIK’ YENİ KURAL OLDU
Rusya nın Ukrayna yı pervasızca işgali sonrası memleketler arası alakalarda güçlü olanın belirleyici olduğunu temel alan realist teori yük kazandı Yumuşak güç ün soft power yerine askeri tahlilleri merkeze alan Sert güç ün hard power hala baskın olduğu ortaya çıktı ABD ve Avrupa Rusya ya karşı durum alınca Rusya Çin yakınlaştı Rusya nın Ukrayna yı işgali sonrası bu kere Rusya nın müttefiki pozisyonundaki Çin uzun yıllardır ihtilaflı olduğu Tayvan a gözdağı verdi
SURİYE SAVAŞI’NDA İSTİKRARLAR DEĞİŞTİ
Rusya neredeyse kaynaklarını topyekûn olarak Ukrayna harekâtına yönlendirince Şam rejiminin en büyük destekçisi konumundan uzaklaştı Beşar Esad idaresi Rusya nın işgal ettiği Donbas ve Dontesk in bağımsızlığını tanısa da en yakın müttefiki pozisyonundaki Rusya nın yükü ağırlaşınca uzun yıllardır küs olduğu Körfez ülkeleriyle temasa kapı araladı Suriye de Rusya dan doğacak boşluğa İran ın nüfuz etmesinden çekinen Körfez ülkeleri Mısır ve İsrail de Şam rejimi ile muahedenin yollarını aramaya başladı
