Rusya’nın Ukrayna’ya savaş açması nedeniyle devreye sokulan yaptırımların yarattığı tabloya eşine az rastlanan seviyede sıcaklık ve kuraklığın eklenmesi, Avrupa Birliği ülkelerini tam bir güç kaosuyla karşı karşıya bıraktı. Rusya başkanı Vladimir Putin’in AB’nin yaptırım adımları karşısında doğalgaz kartını devreye sokması ve bunu sonuna kadar kullanacağının sinyalini vermesi, AB için kış aylarının alınan tedbirlere karşın pek parlak geçmeyeceğine işaret ediyor.
KRİZDE U DÖNÜŞÜ
Enerji alanında içine düştüğü çıkmazdan kurtulmak için çıkış arayışlarını sürdüren AB ülkeleri, sıra dışı ve Ukrayna savaşı öncesi kararlarıyla çelişen adımlar atmak zorunda kalıyor. Nükleerden ayrılış atılımları gözden geçirilirken iklim kriziyle gayret etmek için büsbütün terk edilmesine karar verilen kömüre dönüş başladı.
İhtiyacının yarısına yakınını karşılayan Rusya’dan evvelki gün kömür almayı resmen durduran AB ülkelerinde, yeşil güce geçiş kapsamında kapatılması öngörülen kimi santralların faaliyetlerine devam etmesi tarafında kararlar artarken, kimi ülkelerde kapatılmış santrallar yine açılıyor.
KÖMÜR İTHALATI ARTIYOR
Ekonomisi, savaş ve iklim koşullarından önemli biçimde etkilenmeye başlayan Almanya’nın geçen yıl 27 milyon ton seviyesinde olan kömür ithalatını 32 milyon tona çıkarmak zorunda kalması öngörülüyor. Kömüre sarılacak öteki Avrupa ülkeleri ortasında Fransa, İtalya, İspanya, Avusturya, Çekya, Macaristan ve Hollanda da var. Rus kömürü ithal edilmeyecek olmasından oluşacak boşluğun Avustralya, Endonezya, ABD ve Güney Afrika’nın ortalarında bulunduğu ülkeler aracılığıyla kapatılması hedefleniyor. Dünya genelinde kömür kullanımının da 2013’teki rekoru tazeleyerek 8 milyar tona ulaşması bekleniyor.
NÜKLEER ÇIKIŞA ÖTELEME
Uluslararası Güç Ajansı, mevcut konjonktürde tampon tedbir olarak görülen kömüre yönelişin gelecek yıl yavaşlayacağı görüşünde. Lakin bu da başta daha fazla nükleer gücün devreye sokulmasının yer aldığı kimi koşullara bağlı. Yaşanan son gelişmeler ışığında hükümetler nükleer güce yönelik siyasetlerini gözden geçirmeye başladılar. Bu yılın sonunda nükleerden çıkış kararı olan Almanya’da, güvenlik testlerinin olumlu sonuç vermesi halinde hala faaliyette olan üç santralın bir müddet daha kullanılması eğilimi öne çıkıyor. Bu üç santral Almanya’nın net elektrik üretiminin yüzde 6’sını karşılıyor.
5 BİN EURO’YA İKNA ETTİLER
Fransa, ülkenin doğusundaki Moselle’de bulunan ve kapatılmasına karar verilen Saint-Arnold kömür santralının Ekim 2022–Mart 2023 devri için yine faaliyete geçirilmesini istedi. Santralın ivedilikle açılmasına karar verilirken bahar aylarında işlerinden ayrılan çalışanların bir kısmı altı ay boyunca maaşlarına ek olarak aylık 5 bin Euro (92 bin 750 TL) primle geri dönmeye ikna edildi.
İKLİM KRİZİ DE KAİDELERİ ZORLUYOR
Ukrayna’daki savaş ve Putin’in atılımları Avrupa’nın güç alanındaki problemlerinden yalnızca bir kısmı. Günlerdir Avrupa ülkelerini kavuran sıcak dalgası güç üretimini olumsuz etkiliyor. Nükleer enerjiyi ağır biçimde kullanan Fransa’daki santrallar son periyotta çok sıcakların yarattığı sonuçlardan olumsuz etkileniyor. Fransa, birtakım santrallarda üretimi radikal halde düşürmek zorunda kaldı. Kömürde ise başta Almanya’da olmak üzere, taşıma odaklı sorun yaşanıyor. Kömürün muhtaçlığı olan ülkelere ulaştırılmasında değerli rol oynayan ırmakların su düzeylerinin yeterliden güzele düşmesi nedeniyle taşıma yapılamaması AB ülkelerinin sıkıntılarına sorun katıyor. İklim krizinin neden olduğu problemlerin Avrupa ekonomilerine güç krizinden çok daha fazla ziyan vereceği tarafındaki görüşler her geçen gün artıyor.
