Domuzlar bir saattir laboratuvarda meyyit halde yatıyorlardı. Bedenlerinde kan dolaşmıyordu, kalpleri hareketsizdi, beyin dalgaları düzdü. Daha sonra bir küme Yale bilim insanı, kalp-akciğer makinesine misal bir aygıtla meyyit domuzların bedenlerine, özel olarak üretilmiş bir solüsyon pompaladı.
Daha sonra olanlar, bilimin hayat ve vefat ortasındaki duvar olarak gördüğü şeyi sorgulamamıza sebep oluyor.
ÖLÜ HÜCRELER CANLANDI!
Domuzlar hiçbir halde şuurlu olarak kabul edilmese de meyyit görünen hücreleri yine canlandı. Bilim insanlarının OrganEx ismini verdiği solüsyon, domuzların damarlarında ve atardamarınlarda dolaşarak kalplerini attırmaya başladı.
Kalp, karaciğer, böbrekler ve beyin dahil olmak üzere organlarındaki hücreler yine çalışıyordu ve hayvanlar asla tipik bir meyyit domuz üzere katılaşmadı.
Daha evvel meyyit domuzlarda kimi beyin hücrelerini canlandıran araştırmacılar, süreci daha fazla organda tekrarlamayı başardılar.
Bir saatliğine meyyit olan öteki domuzlar, bedenlerine kan pompalayan bir makine olan ECMO ile tedavi edildi. Sertleştiler, organları şişti ve hasar gördü, kan damarları çöktü ve sırtlarında kanın biriktiği mor noktalar vardı.
Araştırma kümesi, çalışma sonuçlarını çarşamba günü Nature’da yayınladı.
HEDEF: ORGAN NAKLİNDE ÇIĞIR AÇMAK
Araştırmacılar, gayelerinin, hekimlerin mevtten uzun mühlet sonra canlı organlar elde etmelerine müsaade vererek, nakil için insan organlarının arzını bir gün artırmak olduğunu söylüyorlar.
Ve teknolojilerinin, yıkıcı bir kalp krizi sonrasında kalplerde yahut büyük bir felçten sonra beyinlerde önemli hasarı önlemek için kullanılabileceğini umduklarını söylüyorlar.
Ancak, Yale Üniversitesi’nde kümeyle yakın çalışan bir biyoetikçi olan Stephen Latham, bulguların yalnızca bir birinci adım olduğunu söyledi. Teknolojinin “insanlarda kullanımdan şimdi uzak” olduğunu vurguladı.
Yale School of Medicine’de nörobilim, mukayeseli tıp, genetik ve psikiyatri profesörü Dr. Nenad Sestan liderliğindeki küme, solüsyonun hücreleri canlandırma yeteneği karşısında hayrete düştü.
Yale’de nörobilimci ve makalenin müelliflerinden biri olan Dr. David Andrijeviç, “Ne bekleyeceğimizi bilmiyorduk” dedi. “Başarabildiğimiz her şey bizim için inanılmazdı.”
Çalışma, birkaç yıl evvel kümenin bir mezbahadan alınan meyyit domuzların beyinleriyle benzeri bir deney yapmasıyla başladı. Domuzlar öldükten dört saat sonra küme, BrainEx ismini verdikleri OrganEx’e emsal bir solüsyon aşıladı ve ölmesi gereken beyin hücrelerinin tekrar canlandırılabileceğini gördü.
Yale grubunun bir öteki üyesi olan Dr. Zvonimir Vrselja, bunun tüm bir bedeni canlandırıp canlandıramayacakları sorusunu sormalarına neden olduğunu söyledi.
Fotoğraf Yale Üniversitesi’nin sayfasında, araştırmacıların buluşlarını anlattıkları sayfada yer alıyor
ORGANEX, HÜCRELERE HAYAT VERDİ
OrganEx solüsyonu, besinler, iltihap önleyici ilaçlar, hücre mevtini önleyen ilaçlar, hudut blokerleri – nöronların aktivitesini azaltan ve domuzların şuurunu tekrar kazanma mümkünlüğünü engelleyen unsurlar – ve her bir hayvanın kendi kanıyla karıştırılmış yapay bir hemoglobin içeriyordu.
Müfettişler, meyyit domuzları tedavi ederken hayvanların acı çekmemesi için tedbir aldı. Domuzlara kalpleri durdurularak öldürülmeden evvel anestezi uygulandı ve derin anestezi deney boyunca devam etti.
Ayrıca OrganEx solüsyonundaki hudut blokerleri, beynin faal olmadığından emin olmak için sonların ateşlenmesini durdurdu.
Araştırmacılar ayrıyeten kimyasal tepkileri yavaşlatmak için hayvanları soğuttu. Ferdi beyin hücreleri canlıydı, fakat beyinde rastgele bir organize global hudut aktivitesi belirtisi yoktu.
Şaşırtıcı bir bulgu vardı: OrganEx ile tedavi edilen domuzlar, araştırmacılar görüntüleme için bir iyot kontrast solüsyonu enjekte ettiğinde başlarını salladılar.
Dr. Latham, hareketin nedeni bilinmemekle birlikte beyinde rastgele bir tutulum belirtisi olmadığını vurguladı.
Yale, teknoloji için bir patent müracaatında bulundu. Dr. Sestan, bir sonraki adımın organların düzgün çalışıp çalışmadığını ve başarılı bir formda nakledilip nakledilemeyeceğini görmek olacağını söyledi. Bundan bir mühlet sonra araştırmacılar, prosedürün hasarlı kalpleri yahut beyinleri onarıp onaramayacağını test etmeyi umuyorlar.
YAŞAM TAKVİYESİ KESİLEN HASTALARIN BİRÇOK ORGAN BAĞIŞÇISI OLAMIYOR
Yaşam dayanağı kesildikten sonra ölen ve aileleri organlarını bağışlamak isteyen hastaların yüzde 50 ila 60’ı bağışçı olamıyor.
OrganEx bu organları canlandırabilseydi, dedi Dr. Porte, tesiri çok büyük olurdu. Zira nakil için mevcut organ sayısında büyük bir artış yaşanırdı.
Grup, solüsyonunda hudut blokerleri kullanmasaydı ve beyinleri tekrar fonksiyon görseydi, domuzlar yeniden de ölmüş olur muydu? Maksat, vücutları organ nakli için korumaksa ve domuzlar süreç sırasında bir dereceye kadar şuurlarını tekrar kazanmış olsaydı, bu etik sıkıntılar yaratırdı.
Ancak, hasta şiddetli bir felç geçirmişse yahut boğulma kurbanıysa, emel beyin işlevlerini eski haline getirmek olabilir.
Parent “Bu teknolojiyi insanlara yardımcı olabilecek bir noktaya getireceksek, beyinde hudut blokerleri olmadan neler olduğunu görmemiz gerekecek” dedi.
ETİK PROBLEMLER VE TARTIŞMALAR
Ona nazaran, tekniğin sonunda felç yahut boğulma mağdurları üzere yarar sağlayabilecek bireyler üzerinde denenmesi gerekecekti. Fakat bu, etikçiler, nörologlar ve sinirbilimciler tarafından çok fazla müzakere gerektirecektir.
Diğer bir bahis da OrganEx’in vefatın tarifi üzerindeki etkileridir.
OrganEx, kan ve oksijen yoksunluğundan sonra hücrelerin toparlanamayacağı mühletin evvelce düşünülenden çok daha uzun olduğunu göstermeye devam ederse, o vakit bir kişinin öldüğünün belirlendiği vakitte bir değişiklik olması gerekir.
Parent “Garip lakin, bu süreç teneffüs aygıtının geliştirilmesinde yaşadıklarımızdan farklı değil” dedi.
“Dünyada, nefes alan ve yaşayan, farklı bir çağda olsalardı meyyit olarak isimlendirilebilecek bir sürü insan var”
