Güney Amerika’dan sonra 2’nci sıraya yerleşen Akdeniz destinasyonu, kruvaziyer turizminin gözdesi haline geldi. Dünya kruvaziyer turizminin yaklaşık yüzde 20’si Akdeniz’de gerçekleşiyor. Uzmanlara nazaran Türkiye, coğrafik pozisyonu, tarihi ve kültürel mirası bakımından öbür Akdeniz ülkelerine kıyasla değerli avantajlara sahip.
2022’DE 4,5 AYDA 130 GEMİ GELDİ
Pandemi sürecinde kruvaziyer turizmde yaşanan aksilikler, 2022 prestijiyle yerini bu alanda yükseliş eğilimine bıraktı. 2022 yılı 1 Ocak-19 Mayıs tarihleri ortasında 130 kruvaziyer, 81 bin 488 yolcusuyla limanlara geldi. Yılın birinci yarısında Kuşadası 68 gemiyle birinci sıraya yerleşti, İstanbul ise 26 gemiyle 2’nci oldu.
KUŞADASI ZİRVEDE
Bu yıl Kuşadası’na 490, İstanbul’a 200, Bodrum’a 138, Çeşme’ye 77, Çanakkale’ye 45, İzmir’e 34 ve Antalya’ya ise 26 geminin gelmesi, başka limanlarla birlikte de 2022 yılı sonuna kadar 1052 kruvaziyer ve toplam 1 milyon 461 bin turistin Türkiye’yi ziyaret etmesi bekleniyor.
Yaklaşık 1,5 milyon turistin ve önemli turizm gelirinin hedeflendiği kruvaziyer turizminin geliştirilmesiyle ülke iktisadı ve ilgili bölümlere katkı sağlayacağı hedefleniyor.
Kruvaziyer turizminin 60’lı yıllarda başladığı Kuşadası’nın, güçlü turistik eserleriyle kıymetli bir destinasyon haline geldiğini söyleyen Global Ports Holding Doğu Akdeniz Limanları Bölge Yöneticisi ve Ege Liman İşletmesi Genel Müdürü Aziz Güngör, “Kruvaziyer turizminin Kuşadası’nda en düzgün devri 2011 yılıydı. Yaklaşık 600 gemiyle 700 bine yakın yolcu geldi. 15 Temmuz darbe teşebbüsüyle kruvaziyer turizmi sekteye uğradı.
2019 yılına kadar bu düşüş devam etti. Tam toparlanacakken pandemi yaşandı. Kuşadası Limanı’na 2020 yılında 3, 2021 yılında ise 30 gemi geldi. 2022 yılı ise çok güçlü halde başladı” dedi.
“BİR YOLCU ORTALAMA 250 DOLAR HARCIYOR”
Güngör, açıklamasında şöyle konuştu:
“Kruvaziyer turizmininin, Kuşadası Limanı’nda yıllık 200 milyon dolarlık bir iktisat yarattığını söyleyebiliriz. Bilhassa gemi yolcusu lüks alışveriş yaparak cinslere katılıyor. Küçük esnaf açısından gemi mürettebatı değerli bir müşteri. Dünyada yolcu başına harcama transit yolcu için ortalama 115 dolar olarak kabul edilmekte ama Kuşadası bir alışveriş cenneti olduğu için bu sayıların 250 dolar civarında olduğu öngörülüyor.”
1,5 MİLYON YOLCU HEDEFİ
Pandemiden en çok etkilen kruvaziyer turizminin İstanbul ayağı da tekrar hareketlendi. Dingin 2 yılın akabinde gemi şirketleri, rotayı Türkiye’ye, bilhassa Galataport İstanbul’un açılmasıyla da İstanbul’a çevirdi.
Kruvaziyer turizminde Türkiye’nin Akdeniz’deki en değerli ülke olduğunu söyleyen Türkiye Liman İşletmecileri Derneği Lideri Aydın Erdemir, “Bu yılı kruvaziyer turizmde test yılı olarak görüyoruz. Türkiye, 2021’de Galataport üzere dünya çağında klas bir kruvaziyer limanına kavuştu. Kruvaziyer turizmde temaslar evvelce yapılır, çizgiler sistemli olur.
Türkiye’nin bu yıl 1,5 milyon yolcu hedefi var. Şayet tersine bir şey olmazsa gelişmeler bize gösteriyor ki bu sayılar aşılacaktır” tabirlerini kullandı.
YENİKAPI PROJESİ İSTANBUL’UN POTANSİYELİNİ ARTIRACAK
Erdemir, açıklamalarını şöyle sürdürdü:
“İstanbul, tek başına 4-5 milyon yolcuya hizmet verebiliyor. 2011 yılında 2,3 milyon yolcu gelmişti ki o vakit Galataport yoktu. Bu sayının çok üzerinde bir potansiyel var. Türkiye’nin kruvaziyer turizmde gayesi 3-4 milyon yolcu olmalıdır. Şu andaki liman altyapılarımız buna uygundur. Galataport’a, Kuşadası’ndaki limana birebir anda 3-4 büyük gemi yanaşabilir. Artık Yenikapı’da bir liman projesi de var. Onun da kapasitesi çok büyük olmalıdır. Tıpkı anda 4-5 büyük geminin yanaşıp, ek 3-4 milyon yolcuya da hizmet vermesini bekliyoruz” dedi.
“3 BÜYÜK GEMİ EŞ VAKİTLİ YANAŞABİLİYOR”
Galataport İstanbul’un yeme-içme üniteleri, alışveriş imkanları, müzeleri, oteli ve 1,2 kilometrelik kıyı şeridiyle kruvaziyer limanından çok daha öte olduğunu vurgulayan Galataport İstanbul Liman İşletmeleri Genel Müdür Yardımcısı Figen Ayan, şunları söyledi:
“Sektörle kenti bir ortaya getiren herkesin buluştuğu bir mahalle haline geldi. Kıyı şeridini herkese açabilmek için dünyada bir prensip imza attık. 29 bin metrekarelik terminal binasını yer altına inşa ettik. Terminal binasına bağlı olarak 176 adet kapak güvenlik alanımızı oluşturuyor. 3 büyük gemiyi eş vakitli yanaştırabiliyoruz.
1 günde 15 bin yolcuya hizmet verebildiklerine dikkat çeken Figen Ayan, “Bu yıl Türkiye için kruvaziyer turizmde atak yılı, 2016 yılından beri gemi görmemiştik. 1 Ekim 2021 yılında birinci gemi geldi.
Gemi şirketleriyle 200 seferlik rezervasyon yaptık. 20 gemi firması da rotasını Galataport İstanbul’a çevirmiş durumda. Bizim için son derece değerli. Bu da 450 bin yolcuya 100, 120 bin tayfaya tekabül ediyor.
Gelecek yıl ise 750 bin yolcu ağırlamayı hedefliyoruz” diye konuştu.
TÜRKİYE, YİNE CAZİBE MERKEZİ
Celestyal Cruises Türkiye Yöneticisi Mahsus Alnıtemiz ise pandeminin bitmesi ve Galataport İstanbul’un açılmasıyla Türkiye’nin yine cazibe merkezi haline geldiğini söyledi. Türkiye limanlarının ehemmiyetini vurgulayan Alnıtemiz, “Gemi şirketleri de ilgisini Türkiye limanlarına çevirdi. Türkiye coğrafik pozisyonu açısından kruvaziyer turizme çok elverişli. Türkiye limanlarının olmadığı bir rota düşünülemez. İstanbul, Kuşadası, Efes, Antalya’nın olmadığı program eksik kalır” dedi.
BODRUM’A 30 MİLYON EURO’LUK KATKI
Bodrum Cruise Port Genel Müdürü Haluk Hızlan da yapılan istatistiklere nazaran, o destinasyonda her inen turistin 150 euro civarı bıraktığını belirterek, “Bu çok büyük bir sayı. Özetle 200 bin yolcu dersek bunu 150 ile çarpınca 30 milyon euro üzere bir para yapıyor. Bodrum’a 30 milyon euro katkısı var. Günübirlik mavi tipi çok satın alıyorlar. Turistik cinslere bir eser diyebiliriz. En çok çarşı ve kafelerde para harcıyorlar. Bunun dışında taklit eserlere istek epeyce fazla” açıklamalarında bulundu.
“İZMİR’E 34 GEMİ BEKLİYORUZ”
Pandemide kruvaziyer turizminin 2 yıldan fazla mühlet kesintiye uğradığını lisana getiren İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, “Daha sonra birinci gemi 14 Nisan’da geldi. Sonra 3 Mayıs, 17 Mayıs’ta tekrar etti. Bu sene 34 sefer bekliyoruz. Tezimiz büyük. 2024 yılında dünyadaki tüm kruvaziyer firmalarının katıldığı fuara konut sahipliği yapmayı hedefliyoruz” dedi.
ANTALYA’DA 2 KRUVAZİYER İSKELESİ
Bu yıl 5 kruvaziyerin yanaştığı QTerminals Antalya Limanı Genel Müdürü Özgür Sert, gelecek sene amaçlarının 200 bin, sonraki yıllarda da 1 milyon olduğunu açıkladı. Türkiye’de Galataport İstanbul Kruvaziyer Limanı’ndan sonra homeport, indi-bindi limanı olarak kullanılabilen 2’nci liman olan QTerminals Antalya Limanı, kruvaziyer turizmi açısından büyük potansiyele sahip Antalya’yı, Doğu Akdeniz’de yeni bir dönüş merkezi haline getiriyor.
Pandemide yaşanan sakinlik sonrasında kruvaziyer turizmi yine eski günlerine dönmeye başladı.
