Dünya üzerindeki en şiddetli trekking parkurlarından Everest’e tırmanma maceramı geçen üç hafta boyunca paylaştım. Yüksek irtifayı yenmek sandığım kadar kolay olmadı. ‘İnsan kendine bunu neden yapar’ diye kararlarımı sorguladığım anlar oldu. Bir yak (Tibet öküzü) boynuzunun kurbanı olmama ramak kaldı. Çok yoruldum, yüksek irtifa nedeniyle yemek yiyemedim, yeri geldi nefes almakta zorlandım lakin değdi. Everest’in doruğundan güneşi selamladım, kendime de ‘Başardın mecnun kız’ dedim. Artık hayallerimi gerçeğe dönüştürdüğüm bu kıssanın finalinde edindiğim deneyimlere gelelim…
Aşılacak pürüzler…
Everest Base Camp’in en güçlü trekking rotalarından biri olmasının en büyük sebebi yüksek irtifa. Tırmanışımı takip edenlerden aldığım bildiriler ‘Zirveden bize selam yolla’ formundaydı. Hatta yılların dağcıları bile bu istekte bulundular. Zira amaca ulaşmak için tecrübeli bir dağcının 60 bin dolardan başlayan fiyatlar ödediğini biliyorlar. Tecrübesizler 160 bin dolara varan maliyetlerle bu hayallerine kavuşabiliyorlar. Velhasıl Everest’e tırmanma basamağına gelinceye kadar aşılması gereken çok mahzur var. Oraya gidebilmek için tüm bu zorlukları bertaraf etmem gerekti fakat vazgeçmedim. Türkiye’deki tüm tepelerden hatta Ağrı Dağı’ndan bile daha yükseğini tek seferde aştım.
Namche Bazar’da görünüme karşı kısa bir mola.
Üstelik dağcı bile değilim. İç sınır Lukla uçuşu, yol boyunca eşyamızı taşımaya yardım edecek Himalaya yerlisi Sherpa’ya taşıma fiyatı ve ulusal park girişleri için 500 dolar ödedim. Konaklama ve yiyecek için ekstra 150 dolar verdim. Bu fiyat, yanımda bir kişi daha olsa düşebilirdi. Yiyemesem bile her sabah ve akşam yemek söylemek zorunda kaldım. Bunu yapmasam konaklama fiyatı 20 dolardan başlıyordu. Öğlen yemeklerinde kuruyemiş can simidim oldu. Yiyememek üzere bir problemi olmayanlar için maliyetler artacaktır. Güzel yeme sorunum olmasaydı asla harcadığım paraya acımazdım. Zira harikulade efor sarf ediliyor. Giderken yanıma yiyecek almıştım. Bence boşuna yük zira hiç yiyemedim. Everest Base Camp’e giderken yanınızda taşımanız gereken tek yük para. Yükseğe çıktıkça fiyatlar artıyor ve esasen konaklama için yemek söylemek zorundasınız. En kıymetlisi su gereksinimi. Trekking yolu üzerinde daima köylerden geçildiği için susuz kalma ihtimaliniz yok.
Her gün 18-20 km yol yürüdüm.
Ben kendime karbon filtreli bir suluk aldım. Ekstradan içine atılan dezenfektan haplarından kullandım. Bunları Katmandu’daki rastgele bir marketten de bulabilirsiniz. En değerli masraf kaleminin içeceğiniz su olması farklı bir ayrıntı bu ortada. Yola çıkmadan evvel eczacımla bayağı araştırıp yüksek irtifada kullanılan bir ilaç bulmuştuk. Yeterli ki bunu yanıma almışım. İki kutu bana lakin yetti. Daha vahim durumlar için kortizon destekli bir önerisi olmuştu ancak onu kullanmadım. Bu ilaç olmasaydı başaramayabilirdim. Mide bulantımı yok etmedi fakat öbür rahatsızlık duymadım. Daha evvel 3.600 metreye çıkmıştım ve bir sorun yaşamamıştım. Yüksek irtifanın tesirlerini duymuştum ve okumuştum. Lakin yaşamak katiyetle tıpkı şey değil. Bilmek ve deneyim etmek çok farklı. Tesirler de bireyden bireye değişiyor. Okuduğum bütün belirtiler olabilir demiştim ancak yemek yiyemeyeceğim hiç aklıma gelmemişti. Aç bünyem bence yeniden de eksiksiz bir iş çıkardı.
İlla rehber alın diyenler…
Bu yolu tek başıma yapmayayım diye düşünerek Türkiye’den arkadaşların programına dahil olmuştum. Rastgele karşıt bir duruma karşı birbirimize göz kulak oluruz demiştim. Ama arkadaşlar takım dayanışmasına uygun olmadıkları için buna gerek de yokmuş. Ben daima tek başıma yürüdüm. Esasen yol o kadar kalabalık ki kaybolmanız imkânsız. Tüm maceram boyunca öbür ülkelerden arkadaşlar edindim. Eşyanızı taşımak için size takviye olan Sherpa bir nevi rehber lakin onu da pek göremedim. Doğal çok zorlandığım anlar da oldu lakin hiç tanımadığım beşerler yardım eli uzattı.
Bazen de ben yardımcı oldum. Hayat paylaştıkça hoş. Birinci günlerde yavaş yavaş tırmanarak bünyeyi yüksek irtifaya alıştırmaya çalışan ben, Everest Base Camp’e çıktıktan sonra inanılmaz bir tempoya ulaştım. Her gün 18-20 km civarında yol yürüyüp Lukla’ya ulaşmaya çalıştım. Birinci günlerdeki yüksek irtifa gayreti, yerini dayanılmaz bir efora bıraktı. Evet, çok yorucuydu. Hele son gün yol hiç bitmeyecek sandım. Maksadıma ulaştığımdaysa gözlerim doldu. ‘Bitti’ dedim. Ben de bittim lakin başardım. Sonraki gün uçağa binip yürüdüğüm yolların üzerinden geçerken bunlar nitekim yaşandı mı yoksa bir hayal mıydı bilemedim. Tüm zorluklarına karşın hayallerime ulaştım. Başarmak çok hoş bir his. Evvel kendine, sonra da sana pürüz olan her şeye baş tutmak üzere…
Çılgın maceramda aldığım notlar
* Konaklama yerlerinde çarşaflar değişmiyor. Hem soğukla uğraş hem de hijyen için uyku tulumu taşımak çok mantıklı bir karardı.
*Duş alabilmek bir hayal. Yola çıkarken bunu göze almıştım. Duşlar fiyatlı ve sıcak su olmuyor. Saç kurutma makinesi için elektrik ekstra fiyatlı. Tam 12 gün duş almadan geçti. Latife gibi! Yanınıza kesinlikle ıslak mendil alın, çok işe yarıyor.
* Namche Bazar’dan sonra biten şarjlar için telefon başka, güç bataryası başka fiyatlandırılıyor. İki tane 20 binlik batarya bana kâfi oldu. Telefon esasen daima uçuş modundaydı.
* Beşinci günden sonra olağan sınırlar devre dışı kalıyor. Çekmeyen bölgeler için kullanıcı ismi ve şifresi olan bir kâğıt alıyorsunuz. Bunun ismi ‘Everest link’. Wi-Fi’dan bağlanıyorsunuz. Sistem çok uygun çalışıyor. 20 GB için 25 dolar ödedim.
* Tuvaletlerde tuvalet kâğıdı ve sabun yok. Neyse ki yanımda götürmüştüm.
* Yak sürülerine dikkat etmekte yarar var. Yollarında giderken bir anda dehşet verici boynuzlarıyla üstünüze geliveriyorlar. Eşekler de birbirine ikili atabiliyor. Bu yolun görünmez kahramanları, her an yaralanmanıza neden olabilir.
* İstikrarınızı sağlamanıza yardımcı olan sopa yani ‘baton’ olmadan bu yol bitmezmiş. Âlâ ki Katmandu’dan bir tane almışım.
* Âlâ bir bot kaide.