Çeşitli pestisitlerin zehirli tesiri, ziraî üretim yapılan bir alanda 3 ila 3 ay ortasında kalıyor. Kıymetli bir kısmı da etrafa yayılıyor. Bilimsel çalışmalara nazaran ünite alana atılan pestisitlerin yüzde 95’i hava olayları, yağış, sulama vs. üzere faktörlerle atıldığı bölgenin dışına taşınıyor. Tarım çalışanları da, ziraî süreç içinde pestisit uygulanmış eserlerle ağır biçimde temas ediyor.
Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı’nın 41 pestisit etken hususunun çiftçi sıhhati, tarım emekçisi sıhhati, çocuk sıhhati için çok tehlikeli olduğuna ait yaptığı çalışmaya nazaran 13 etken unsur çiftçiler ve tarım çalışanları için çok ziyanlı.
İnsan ve hayvan vücudunun birçok fonksiyonunu hormon sistemi düzenlediği için, hormonal sistem bozucu pestisitler sıhhati pek çok açıdan etkiliyor. Çiftçiler bu tıp pestisitlere maruz kaldıkları her an; hormonla alakalı kanser çeşitleri (prostat, testis, meme), metabolizma bozuklukları (obezite, diyabet), üreme işlevi bozuklukları (doğurganlığın azalması, çocuklarda cinsiyet gelişim bozukluğu, örneğin erken ergenlik), kalp ve damar hastalıkları, zihin ve davranış bozuklukları üzere önemli hastalık riskleriyle karşı karşıya.
DÜNYADAKİ ÇİFTÇİ VEFATLARI VE DAVALAR
BMC Public Health isimli hakemli mecmuada yayımlanan yeni bir araştırmaya nazaran dünyadaki 860 milyon çiftçi ve tarım çalışanının yarısına yakını (%44’ü) her yıl zehirleniyor. 141 ülkeye ilişkin dataların incelendiği araştırmada pestisit zehirlenmelerinin yol açtığı mevt sayısı ise yılda yaklaşık 11 bin olarak veriliyor.
Kasım 2021’de, Ulusal Sıhhat ve Tıp Araştırmaları Enstitüsü (The National Institute of Health and Medicine Research – Inserm), 5 bin 300 bilimsel çalışmaya dayanarak yaptığı açıklamada, pestisitlere mesleksel seviyede maruz kalan yetişkinler ile dört patolojik durum ortasında güçlü kontakların mümkünlüğünü teyit ediyor: Hodgkins-dışı lenfoma (NHL), multipl miyelom, prostat kanseri ve Parkinson’s hastalığı. Pestisitlere mesleksel seviyede maruz kalmak ile iki öbür hastalık ortasında güçlü ilişkiler olabileceğini de vurguluyor: Bilişsel bozukluklar ve kronik obstruktif akciğer hastalığı / kronik bronşit.
TÜRKİYE’DE DURUM NE?
Çukurova Üniversitesi’nde Dr. Saliha Çelik tarafından yapılan bir araştırmada, Adana Ceyhan’daki 66 tarım çalışanı ve çiftçiden saç ve kan örnekleri alındı. Denetim kümesi olarak tarımla ilgisi olmayan 66 kişi de bu araştırmaya dahil edildi. Sonuçlara nazaran çiftçilerin hepsinin saçında ve yüzde 94’ünün kanında en az bir tarım zehri var. Denetim kümesindeki tarımla ilgisi olmayan 66 şahıstan 55’inin saçında, 52’sinin kanında pestisit var. Bu sonuç, yalnızca pestisit kullanan çiftçilerin değil, bu eserleri tüketenlerin de etkilendiğini gösteriyor.