Otomotiv dalı kıymetli bir dönüşümden geçiyor Bir yandan sıfır emisyona geçiş için elektrikli hibrit ve Bahigo hidrojen motorlu araç çalışmaları artarken bir yandan da birbirleriyle haberleşen ve büsbütün otonom formda ilerleyebilen araçlar için basamaklar süratlice çıkılıyor Tüm bunlar olurken araçların dizaynları da değişiyor Bilhassa elektrikle çalışan AsperCasino araçlarda enerjiyi mümkün olduğunca verimli kullanmak kıymetli olduğu için rüzgârı en yeterli halde aktaran daha kolay ve yuvarlak çizgili dış dizaynlar yaygınlaşıyor Lakin son periyotta otomotiv sanayisinde tasarımı değişen değerli Artemisbet bir modül daha var ki hem dalı hem de şoförleri ikiye bölmeyi başardı Tartışmanın odağında tasarımı tabiri caizse yeniden icat edilen direksiyonlar var O denli ki birinci içten yanmalı motora Aresbet sahip arabanın üretildiği Mercedes Benz Patent Motorwagen 1885 ten bu yana yuvarlak dizaynla kullanılan direksiyonların yerini kelebek diye isimlendirilen üst kısmı olmayan direksiyon dizaynları almaya başladı
Kelebek dizaynlı direksiyonu seri Anadoluslot üretim modellerinde sunan birinci marka Tesla oldu 2021 yılında amiral gemisi Model S i yenileyen marka York ismini verdiği yeni kelebek görünümlü direksiyon sistemini de tanıttı Bu sistem alışılagelmiş direksiyonların tersine üst kısmı büsbütün kesik bir yapıdaydı Görenlerin birinci yansısı direksiyonun bir kaç çeşit çevirilmesi gereken hareketlerde ve ani durumlarda güvenlik meseleleri yaratabileceği oldu Tesla ise bu dizaynın aracın ileri görüş açısını güzelleştirdiğini ve yerleşik kameraların şoförün göz hareketlerini daha gerçek izlediğini söyledi Şu anda Model S ve Model X te sunulan kelebek direksiyon simidiyle ilgili birinci kullanıcı yorumları bilhassa geri hareketlerde direksiyonun şoförleri bir oldukça zorladığı istikametinde birleşiyor Üstelik toplumsal medyaya yansıyan birkaç görüntü şoförlerin kelebek direksyonlarla dönüşlerde bir epey dertler çektiğini gözler önüne serdi Elhasıl bu direksiyon dizaynına alışmak için şoförlerin kas hafızalarını tekrar eğitmeleri gerekiyor
JAPONLAR DA KATILDI
Tesla nın akabinde kelebek direksiyonu seri üretim modellerine taşıyanlar Japonlar oldu Japon üretici Toyota kısa müddet sonra satışa sunacağı elektrikli arabası bZ4X le birlikte yeni kelebek direksiyonunu da birinci kere gösterdi Bu direksiyon da tıpkı Tesla da olduğu üzere üst kısmı büsbütün kesik özgün bir kelebek dizayna sahipti Akabinde geçtiğimiz haftalarda Toyota nın bünyesindeki premium araba üreticisi Lexus un bZ4X ile tıpkı platformu paylaşan RZ 450 modeli de kelebek direksiyonla birlikte dünyaya tanıtıldı
Marka One Motion Grip isimli direksiyon teknolojisini opsiyonel yani isteğe bağlı sunacağını açıkladı Lakin Lexus direksiyon sisteminde Tesla dan farklı olarak mekanik ilişkiyi ve direksiyon kolonunu büsbütün ortadan kaldırdığını ve direksiyon açısını araba suratına nazaran ayarlayabilen bir sistem geliştirdiğini bildirdi Yurtdışından gelen birinci bildirimler de Lexus un kelebek direksiyonun Tesla ya nazaran daha kolay alışılabilir olduğu istikametinde fakat tekrar de önemli bir öğrenme mühleti gerektirdiğinin altı çiziliyor
Yeni direksiyon denemeleri kelebek etkisi ile başka markalara da yayılır mı bilinmez ancak önümüzdeki yıllarda Türkiye de de bu direksiyonları göreceğimiz kesin Öte yandan hem uzmanlar hem de şoförler kelebek direksiyonla ilgili keskin bir ayrım yaşıyor Bu ayrımın temelinde ise güvenlik telaşları yatıyor Bir kesim kelebek direksiyonların ani hareketlerde ve rutin dönüşler esnasında sürüş güvenliğini riske atabileceğini belirtirken bir kesim ise yeni tasarımı başarılı buluyor
SÜRÜŞ TEKNİĞİ UZMANLARI NE DİYOR
Kelebek direksiyonlarda fikir aslında epey kolay Firmalar bu durumu şöyle savunuyor Teknolojinin gelişmesi ve otonom sürüş özelliklerinin yaygınlaşmasıyla araçlar sürüşün kıymetli bir kısmını kendi kendine gerçekleştirecek Bu nedenle kabin içerisinde aslında tam manasıyla bir direksiyona gerek kalmayacak Üstelik kelebek direksiyonlarla şoförlerin davranışlarını izlemek ve göz hareketlerini algılamak daha kolay olacak Bu sayede sürüş güvenliği arttırılacak
Lakin olağan bir direksiyonda hareket esnasında elden ele verilen direksiyon hareketini kelebek direksiyonda yapmak imkânsız hale geliyor Bu sürüş güvenliğiyle ilgi soru işaretlerini beraberinde getiriyor Mevzuyla ilgili görüşlerini aldığımız İleri Sürüş Teknikleri Uzmanı Yener Gülünay ise Yeni jenerasyon araçlarda güvenlik sistemleri ve takip araları bilgisayarla otonom olarak takip ediliyor Hasebiyle kimi vakit isteseniz dahi aracı savurmak yoldan çıkarmak imkânsız hale geliyor Lakin yüzde 100 güvenmek her vakit gerçek değil Ani hareketler yapılması gereken durumlarda yahut bir biçimde denetimi kaybettiğimiz anlarda nelerle karşılaşacağımızı şimdi bilmiyoruz Yaygın halde kullanılınca daha yeterli öğreneceğiz Şimdilik kesin bir lisanla sakıncalı diyemeyiz fakat sürüş güvenliğini riske atma ihtimali var yorumunda bulundu
